Basketbol bir spor dalı olarak bilinir. Hem erkek hem kız bireyler bu sporu rahatlıkla yapabilir. İster belediyenin kurduğu sahalarda, ister tesislerde oynayabilirsiniz. Yada isterseniz profesyonel turnuvalara katılabilirsiniz. Ellerinizle oynadığınız bu oyunda topu pota adı verilen yere atarak sokmaya çalışırsınız. Tabi her oyunda olduğu gibi bu oyununda belli başlı kuralları bulunur.

Basketbol Nasıl Oynanır?

Beşer kişilik iki takımdan oluşan guruplar, sadece ellerini kullanarak topu potaya atmaya çalışır. Topla ayağınızın temas etmemesine dikkat etmeniz gerekir. Çünkü bu bir kural ihlali olarak sayılır. Top ile paslaşarak potaya gitmeye çalışılır ve mesafeye göre 3’lük veya 2 sayılık skorları alabilirsiniz.

Basketbol Oynanış Kuralları Nelerdir?

Bu kurallar NBA ve bazı ligler dışında sabit kurallar ile oynanır. Bu kurallar Avrupa ve Türkiye’de kabul gören oynanış kurallarıdır.

  • 5’er kişilik takım oluşturulur. Her takımın yedek kadrosunda minimum 7 oyuncusu bulunması gerekir.
  • Masa hakemleri dışında 3 tane daha hakem bulunması gerekir. 2 hakem saha içerisinde yer alırken diğer hakem ise masa başında durması gerekir.
  • Basketbol oyun süresi 10 dakikadan oluşan periyotlarla yapılır. Birinci ve ikinci periyot ilk yarı olarak sayılırken, üçüncü ve dördüncü periyot, ikinci yarı olarak sayılır.
  • Basketbol maçları son periyotta beraberlik ile sonuçlanırsa, maç uzatmalara gider.
  • Takımların hücum süreleri 24 saniyeden oluşur. 24 saniyenin sonlanması halinde eğer top hala aynı takımın bir üyesinde ise oyun durur ve top karşı takımın oyuncularına geçer.
  • Üçlük ve ikilik atışlar dışında, serbest atışların skora getirdiği atış puanı 1 sayıya eş değerdir.
  • Bir oyuncu eğer beş kez faul yaparsa oyun dışı bırakılır. Fakat oyuncu değişiklik hakkı sınırsız olduğu için takımların her periyotta mola alma hakları da vardır.

Bu kurallar bazı turnuvalarda esnetile bilir. Örneğin sokak basketbolu denilince, bu kurallara benzer şekilde onlarında kendi başına kuralları vardır. Bu kurallar topu elle oynamak, 24 saniye kuralı ve daha agresif oynama biçimi olabilir. Fakat bu kurallar basketbol oyunu için belirlenmiş ve neredeyse her ülke tarafından onaylanmış, uyulması gereken belli başlı kurallardır.

Basketbol Saha Ölçüleri Nelerdir?

Dünyadaki bütün basketbol sahaları dikdörtgen şeklinde tasarlanır. Potaların bulunduğu kısım karşılıklı olarak dikdörtgenin kısa olan kenarında yer alır. Dikdörtgenin uzun kenarlarının uzunluğu 28 metredir.

Potaların olduğu kısa kenarlar ise 15 metredir. Potalar kenar çizgisinden 1.2 metre içeride bulunur. Potaların zeminden yüksekliği 3 metre 5 santimdir. Bu sahanın bütünü dışında izleyicilerin bulunduğu kısım ile sahanın arasında en az 2 metre mesafe olması gerekir.

Basketbol Hakem kuralları Nedir?

Oyunu oynayan oyuncuların uyması gereken kurallar olduğu gibi oyunu yönlendiren hakemlerin de uyması gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallar;

  • Kasıtlı şekilde yapılan faullerde, faul yapılan oyuncuya iki serbest atış hakkı verilmesi gerekir.
  • Ancak serbest atışları, faul yapılan kişinin kendisi kullanması gerekir.
  • Rakiplerin birbirine aynı anda faul yapması gibi bir durumda, sahanın ortasındaki alanda hava atışıyla top tekrardan oyuna dahil edilir.

Hakemler yukarıdaki kurallar dahilinde herhangi bir gelişme sonucu oluşacak olan faullere, maddelerde bahsi geçecek şekilde müdahale etmesi gerekir.

Kaynakça

  1. SporDurağı. “Spor Terimleri”. Erişim 14 Mayıs 2022. https://sporduragi.com/